Με τα ατυχήματα, τις καταστροφές και τα θλιβερά γεγονότα να διακατέχουν το ένα μετά το άλλο την καθημερινότητά μας το φως πέφτει, αναπόφευκτα, στα θύματα και τους θύτες. Τι συμβαίνει όμως σε εκείνους που αποτελούν την πρώτη γραμμή άμυνας του συστήματος υγείας και της κοινωνίας μας;
Έχει μόλις ξημερώσει. Τι και εάν οι πλειονότητα των συνομήλικών του δεν έχουν ακόμα ξυπνήσει για να κυνηγήσουν τα όνειρά τους, ο 25 χρόνος Nimrod Gutman με τα καστανά μαλλιά βρίσκεται ήδη στη δουλειά του. Όπως κάθε ημέρα, έτσι και σήμερα, πριν ξεκινήσει θα επιθεωρήσει τα μηχανήματα του ασθενοφόρου, μέρος του στόλου της ιατρικής μονάδας Nimratz Lev στο Kfar Saba, μίας πόλης του Ισραήλ με 100.000 κατοίκους. Δικό του όνειρο, ως διασώστης σε ασθενοφόρο, να παρατείνει τις ευκαιρίες για την ολοκλήρωση των ονείρων όλων των ανθρώπων που θα συναντήσει.
Αυτή, σκέφτομαι, πως είναι και η βασική επιδίωξη των ανθρώπων που επέλεξαν να βρεθούν πίσω από τη στολή του αφανούς ήρωα, εκείνης των πρώτων βοηθειών. Καθημερινά αντιμέτωποι με τον πόνο και τον θάνατο το παραϊατρικό αυτό προσωπικό σπεύδει να προσφέρει τις υπηρεσίες του ερχόμενο αντιμέτωπο με τις αγωνίες, τους φόβους και πολλές φορές την κατάρρευση του ίδιου του του εαυτού.
Μπορεί η δουλειά τους να είναι ψυχικά ανταποδοτική αλλά, την ίδια στιγμή, επιφέρει και ένα βαρύ ψυχολογικό φορτίο για τους ίδιους καθώς, βιώνουν καταστάσεις που τα περισσότερα μέλη της κοινωνίας μας δεν θα δουν ποτέ στη ζωή τους.
Τα ψυχολογικά προβλήματα που προκύπτουν από αυτή τη δουλειά μένουν, δυστυχώς, στη σκιά του συστήματος υγείας παρά του ότι, μελέτες που έχουν διεξαχθεί σε Αγγλία και Σκωτία έχουν δείξει πως το 1/3 του προσωπικού των ασθενοφόρων υποφέρει από ψυχολογικά προβλήματα, κυρίως μετατραυματικό στρες και υπερκόπωση.
Σε δύσκολες στιγμές για την υγείας μας το νήμα της ζωής κρατιέται συνήθως από τρεις αριθμούς (1-6-6). Τρεις αριθμούς που συνδυασμένα ενεργοποιούν ένα ολόκληρο σύστημα ο κύκλος του οποίου συμπληρώνεται με την έγκαιρη άφιξη του φορίου στο νοσοκομείο ακολουθούμενη από την ενημέρωση του γιατρού για την κατάσταση του ασθενούς και τις ενέργειες που έχουν γίνει σε αυτόν από το πλήρωμα του ασθενοφόρου.
Όμως το μετά, το τι δηλαδή βιώνει εκείνος ο εργαζόμενος που πρώτος έσπευσε στο σημείο του περιστατικού φαίνεται πως λίγη σημασία έχει για το σύστημα μιας και ο ίδιος, φεύγοντας, θα κληθεί να αντιμετωπίσει και άλλα περιστατικά μέσα στην ίδια ημέρα. Με άλλα λόγια, ο χρόνος που έχει για να συνέλθει από τις εικόνες που έχει δει μοιάζει, και ίσως είναι, μηδαμινός.
Η αυξανόμενη τάση στις κλήσεις του 166 και οι ολοένα και μεγαλύτερες απαιτήσεις της κοινωνίας και του συστήματος υγείας θα πρέπει να μας προβληματίσουν ως προς το τι πραγματικά προσφέρουμε σε αυτούς που καλούνται να διαχειριστούν την κατάσταση. Και επικεντρώνομαι στην ψυχολογική στήριξη που δεν είναι προεραιτική αλλά απαιτείται .
Οι άγγελοι της καθημερινότητάς μας όμως στέκονται μόνοι μπροστά στους εφιάλτες τους. Τι και εάν η λέξη εφιάλτης από μόνη της κουβαλά αρνητικό φορτίο, μας κάνει να ιδρώνουμε, να πεταγόμαστε από τον ύπνο μας ανοίγοντας τα μάτια μόνο και μόνο για να βεβαιωθούμε πως είμαστε καλά, πως αυτό που ζούσαμε ήταν ένα κακό όνειρο του μυαλού μας; Οι άνθρωποι αυτοί έμαθαν να ζουν με αυτούς κρατώντας τα μάτια τους ανοιχτά δίχως τον απαραίτητο χρόνο να καταννοήσουν και να αντιμετωπίσουν αυτά που έζησαν και να προετοιμαστούν για τα επόμενα.
Λίγο πριν κλείσει, ο Gutman θυμάται τα παιδικά του χρόνια, αυτά που του σμίλεψαν την επιθυμία να γίνει χρήσιμος στην κοινωνία και στους συνανθρώπους του και όπως του είπε η μητέρα του να θυμάται πως “είμαστε όλοι συνοδοιπόροι σε ένα κοινό ταξίδι”. Πράγματι, σκέφτομαι, οι σύγχρονοι άγγελοι δημιουργούνται μεγαλωμένοι μέσα σε οικογένειες προσφοράς και ενδιαφέροντος για τον συνάνθρωπο. Και η κοινωνία έχει την υποχρέωση να ενδυναμώσει αυτή την προσφορά κρατώντας τους εφιάλτες τους μακριά.